MAZOWSZE Studia Regionalne
jest kwartalnikiem wydawanym przez Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego. Publikujemy głównie artykuły poświęcone zagadnieniom związanym z szeroko pojętą misją nauki i samorządów na rzecz rozwoju społeczności lokalnych. Promujemy efekty pracy ośrodków naukowych, dorobek badawczy oraz opracowania poświęcone rozwojowi Mazowsza.
ISNN wersji drukowanej: 1689-4774
ISNN wydań on-line: 2543-4373
DOI: 10.21858/msr
Zatrzymaj lub wznów przełączanie wydań
W najnowszych wydaniach
-
Elżbieta Mączyńska
DOI: 10.21858/msr.48.01
Nr woluminu: 48
Przedstawiane w tym opracowaniu analizy ukierunkowane są na identyfikację nowych trendów i wyzwań w sektorze ochrony zdrowia, przede wszystkim wynikających z dokonującego się obecnie w skali globalnej przesilenia cywilizacyjnego, jako następstwa czwartej rewolucji przemysłowej, rewolucji cyfrowej z jej niewyobrażalnym potencjałem sztucznej inteligencji. W takich warunkach istotne są zwłaszcza rozwiązania ukierunkowane na optymalne wykorzystywanie nowych technologii, w tym przede wszystkim rozwiązania przeciwdziałające nieprawidłowościom, skutkującym marnotrawieniem materialnego i intelektualnego potencjału w tym sektorze. W warunkach bowiem niemal chronicznego niedostatku źródeł finansowania ochrony zdrowia, charakterystycznego zresztą nie tylko dla Polski, lecz także dla wielu innych krajów, fundamentalnego znaczenia nabiera racjonalizacja wykorzystywania dostępnych zasobów. W Polsce jest to szczególnie istotne ze względu na relatywnie niskie nakłady na ochronę zdrowia, zarówno w wymiarze bezwzględnym, jak i w relacji do PKB. Potwierdzają to prezentowane w artykule statystyki międzynarodowe. W tym kontekście w artykule wskazuje się na wybrane racjonalizujące kierunki zmian w krajowym systemie ochrony zdrowia.
MSR_48_01_MaczynskaPobierz -
Adam Kapler
DOI: 10.21858/msr.48.02
Nr woluminu: 48
Bezprecedensowy zakwit „złotych alg” Prymnesium parvum w Odrze w 2022 r. był najgorszą klęską ekologiczną w Polsce i Niemczech od dekad. W 2023 r. udało się powstrzymać przenikanie „glonów-zabójców” z Kanału Gliwickiego, jak również zbiorników Czernica i Januszkowice do głównego nurtu Odry. Artykuł przedstawia aktualny stan wiedzy o tej katastrofie oraz wnioski z przeprowadzonych w Polsce, pionierskich testów metod wygaszania zakwitów w wodach płynących. Ponadto w niniejszej pracy zebrano i przedstawiono zagraniczne sposoby zwalczania „złotych alg” w stawach rybnych, na obszarach cennych dla przyrody, żeglarstwa i wędkarstwa, jak również restytucji fauny (w tym małży skójkowatych, istotnych tak dla gospodarki, jak dla ochrony przyrody) po masowym zakwicie P. parvum.
MSR_48_02_KaplerPobierz -
Monika Kierzkowska, Michał Jamróz
DOI: 10.21858/msr.47.04
Nr woluminu: 47
W artykule przeanalizowano problemy i potencjały gmin zagrożonych trwałą marginalizacją w subregionie siedleckim wskazane w dokumentach gminnych – głównie strategiach rozwoju gmin, a następnie przyporządkowano je do 5 sfer tematycznych: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej. Na podstawie informacji zawartych w gminnych programach rewitalizacji omówiono obszary zdegradowane oraz obszary rewitalizacji występujące wśród badanych gmin. Ponadto zbadano aktualność wskazanych przez gminy problemów na tle ich potencjałów na podstawie ogólnodostępnych danych w celu określenia trendu zmian oraz przedstawienia obecnej sytuacji. Ze względu na dostępność większości danych statystycznych analizą objęto lata 2010–2021.
MSR_47_04_Kierzkowska_JamrozPobierz -
Jan Łukaszkiewicz, Beata Fortuna-Antoszkiewicz, Jakub Botwina
DOI: 10.21858/msr.47.01
Nr woluminu: 47
Zdrowa, bujna zieleń jest czynnikiem, który działa odprężająco, kojąco i terapeutycznie na ludzki organizm – zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej (soma i psyche). W Europie począwszy od XIX w. zieleń była świadomie wprowadzana do struktury urbanistycznej miast, a działania te intensyfikowano w XX i XXI w., m.in. poprzez odtwarzanie zasobów po zniszczeniach z okresu I oraz II wojny światowej oraz zakładanie w miastach nowych wielofunkcyjnych parków i ogrodów tematycznych. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie badań potwierdzających, że roślinność ma niezwykle korzystny wpływ na stan zdrowotny i jakość życia ludzi, co zostało dobitnie udowodnione podczas pandemii COVID-19. Pandemia ta, oprócz samego chorobotwórczego działania wirusa, przyniosła ze sobą poważne konsekwencje dla jakości życia znacznej części populacji wielu krajów na świecie, zarówno w sferze ogólnej kondycji zdrowotnej, jak i zdrowia psychicznego. Badania obejmują kilka zasadniczych etapów. W pierwszej kolejności określono problematykę i sformułowano główny cel badań. Następnie przeprowadzono kwerendę literatury przedmiotu, aby zgromadzić przykłady dotyczące kluczowej roli parków miejskich, lasów i drzew dla jakości życia w miastach, zwłaszcza w kontekście pandemii COVID-19. Wynikiem analizy zebranych danych jest stwierdzenie, że parki, lasy miejskie, zieleń wysoka i itp. mają niezwykle istotne i pozytywne znaczenie dla środowiska miejskiego, ale przede wszystkim dla społeczności miejskiej i jakości życia, zwłaszcza w czasie pandemii. Szczególnie duże znaczenie ma optymalna struktura zadrzewień – nieschematyczna, swobodna, odwzorowująca cechy stylu krajobrazowego, która wpływa bardzo ściśle na jakość wypoczynku. W podsumowaniu przedstawiono syntetycznie kryteria, jakimi powinna odznaczać się zieleń miejska dla wypoczynku i rekreacji, określając zasadnicze przyczyny i problemy związane z utrzymaniem zieleni w miastach, ponieważ aby prozdrowotne oddziaływanie zieleni było skuteczne, musi być zapewnione jej odpowiednie utrzymanie i pielęgnacja.
MSR_47_01_Lukaszkiewicz_Fortuna-Antoszkiewicz_BotwinaPobierz -
Adam Kapler
DOI: 10.21858/msr.44.05
Nr woluminu: 44
Mokradła były osuszane przez tysiąclecia. Od ponad wieku wiele z nich chroni się jednak jako rezerwaty, parki narodowe i/lub tereny Natura 2000. Większość bagien Polski uległa jednak degradacji, toteż warto pomyśleć o ich odtworzeniu. Jest to problem szalenie trudny do rozwiązania, szczególnie w dobie wojny w Ukrainie, rosnącej polaryzacji społecznej wokół NRL [2022], kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej oraz klęki ekologicznej w Odrze. Dlatego Światowy Dzień Mokradeł 2023, obchodzony corocznie z inicjatywy Centrum Ochrony Mokradeł, w rocznicę podpisania Konwencji z Ramsar, miał w tym roku szczególnie rozbudowany program. Prócz wygłaszanych corocznie debat, wykładów otwartych, prezentacji posterów i wycieczek terenowych w lutym 2023 r. zorganizowano dodatkowo: ściśle naukową, parodniową konferencję o ochronie obszarów wodno-błotnych, dwie wycieczki terenowe tudzież szereg warsztatów dla praktyków.
MSR_44_05 Kapler, Konferencja o ochronie obszarów wodno- -błotnych w Polsce z okazji Światowego Dnia Mokradeł Pobierz -
Walenty Winid
DOI: 10.21858/msr.41.05
Nr woluminu: 41
Jak niema genjuszy, tak niema i zbrodniarzy, zatem same miernoty; stale z brakami albo samodzielnego myślenia, albo najprymitywniejszej etyki społecznej, albo też chęci najprostszego działania dla dobra społecznego.
Walenty Winid, Uwagi o Polonji i zarys pracyPobierz